Persian Abstract

خلاصه   زمینه و هدف: اهمیت تطابق میدان تابش اشعه‌ی ایکس با میدان نوری در دستگاه های رادیوگرافی برای تمام پرتو کاران مبرهن است و دقت و صحت تصویر رادیوگرافی، بالاخص در زمان انجام رادیوگرافی‌های لوکالیزه رابطه‌ی مستقیمی با این موضوع دارد متاسفانه در بخش های رادیولوژی کشورمان به بحث کنترل کیفی( Quality Control ) بهای چندانی داده نمی شود و بیماران در معرض پرتو های ناخواسته قرار می گیرند، از این رو مطالعه‌ی حاضر به بررسی این موضوع در شهرهای کرمان، رفسنجان و سیرجان پرداخته است.   مواد و روش ها: این پژوهش، یک مطالعه‌ی تجربی – میدانی است که در سال 1389 بر روی 21 دستگاه رادیوگرافی فعال مراکز دولتی در شهرهای کرمان، رفسنجان و سیرجان انجام شده است. به دلیل عدم دسترسی به ابزار خاص ( Alignment test tool )، ابزار پژوهشگر ساخته‌ای تهیه شد و آزمایش‌ها روی کاست 30× 24 سانتی متر در فاصله ی 40 اینچی بین منبع تابش و کاست با استفاده از میدان نوری به ابعاد 20×15 سانتی متر و با شرایط اکسپوژر 50 کیلو ولت پیک و 4 میلی آمپر ثانیه و استفاده از کانون کوچک انجام شد. پس از ثبت دقیق مشخصات دستگاه مورد ارزیابی بر روی فیلم در اتاق تاریکخانه فیلم های اکسپوز شده ظاهر شد و میزان تطابق میدان تابش اشعه‌ی ایکس با میدان نوری ارزیابی گردید.   یافته ها: در این پژوهش از 21 دستگاه ارزیابی شده، 12 دستگاه مربوط به کرمان، 5 دستگاه مربوط به رفسنجان و 4 دستگاه مربوط به شهر سیرجان است. میانگین عدم تطابق میدان تابش با میدان نوری در طول و عرض کاست در کرمان به ترتیب 09/1 درصد و 13/1درصد، در رفسنجان 80/0 و56/0 درصد و در سیرجان 46/0 درصد و31/0 درصد بود و میانگین کلی عدم تطابق در طول و عرض کاست در سه شهر مذکور به ترتیب 78/0 و 66/0 درصد بود. بر اساس پروتکل معرفی شده در کنفرانس برنامه ی کنترل پرتوی سال 2001 آلمان( ORCPD ) و پروتکل معرفی شده‌ی سال 2005 استرالیا میانگین کلی این نتایج پذیرفتنی است ولی بر اساس پروتکل معرفی شده‌ی سال 2005 استرالیا میانگین عدم تطابق در شهر کرمان قابل قبول نیست و باید مورد توجه قرار گیرد.   نتیجه گیری: با توجه به این‌که رادیوگرافی یکی از ابزارهای مهم تشخیصی در پزشکی است و بعد از تست های آزمایشگاهی بالاترین استفاده را دارد، لزوم نگرش جدی به برنامه‌ی کنترل کیفی دستگاه های رادیولوژی بایستی در اهم برنامه‌های واحد های فیزیک بهداشت دانشگاه های علوم پزشکی کشور قرار گیرد.

Title

Evaluation of the accordance of Radiation field with Light field in the Radiographic machines in Kerman X-Ray, Rafsanjan, and Sirjan cities, during 2010

Abstract

  Background and objectives: The significance of the work entitle as the comparison of X-Ray field with light field is completely obvious for all of radiation workers. The accuracy and correctness of radiography image in duration of the performance of radiography has a direct connection with this issue. Unfortunately ihourcnuntry health system does not to the qualits consrup of radiography departments and patients are affected by the undesired radiations. Therefore, this study will focus on this issue in Kerman, Rafsanjan, and Sirjan.   Material and methods: This study is an experimental-field which is performed on twenty-one active radiographic systems in Kerman, Rafsanjan and Sirjan cities during 2010. Due to the lack of access to the alignment test tool, a researchers' tool is made and testing is performed on cassette 24 � 30 centimeter in distance of 40 inches between the source of radiation source and cassette with the usage of light field with the size of 15 � 20 centimeter with the condition of exposure 50 KvP and 4 mAs, and the usage of small focal spot. It has recorded the exact information of evaluated system in the darkroom of exposed films and investigated the comparison of radiation X-Ray field with light field.   Results: This research evaluated 21 systems, 12 relevant systems in Kerman, 5 relevant systems in Rafsanjan, and 4 relevant systems in Sirjan. The average lack of comparison radiations field with light field in length and width cassette in Kerman in this manner were 1.09 % and 1.13% in Rafsanjan, 0.80% and 0.56% in Sirjan, 0.46 and 0.31%. The whole average with the discordance in length and width cassette in three mentioned city in this manner are 0.78% and 0.66%, respectively. Based on introduced protocol (2005) in Australia, and introduced protocol (2001) in Germany, the whole average of this result is acceptable but based on the introduced protocol (2005) in Australia, the average absence of comparison is not acceptable in Kerman and we should pay more attention to the case of Kerman.   Conclusion: With the attention to this point that Radiography is one of those diagnostic tool in medicine and it has the highest usage after the laboratory testing, it is essential to add some quality control program of radiography system to the most important duties of department of health physics at the medical science universities in Iran.